Saveti urologa: Kako pobediti urinarne infekcije?

Šta je „ Honeymoon cistitis “? Zbog čega se urinarne infekcije ponavljaju ? Odgovore na česta pitanja u vezi sa problemom urinarnih koji pogađa veliki broj žena daje uvaženi urolog, Klinike za urologiju u Beogradu, Ass. dr Uroš Bumbaširević.

Urinarne infekcije predstavljaju zapaljenje delova urinarnog sistema, odnosno naseljavanje urinarnog trakta lošim bakterijama. Svi delovi urinarnog trakta mogu biti pogođeni infekcijama, počev od donjih delova kada najčešće govorimo o upalama mokraćne bešike (cistitis) do gornjih partija, kada se radi o upali bubrega (pijelonefritis).

Urinarne infekcije češće pogađaju žene, i to svih uzrasta. Istraživanja su pokazala da ček do 60% žena u nekom periodu svog života doživi urinarnu infekciju, od čega njih 40% ima bar još jednu, a značajan broj njih ima česte, ponavljane infekcije. Da bismo urinarnu infekciju nazvali ponavljanom (rekurentnom), potrebno je da se ona javi bar dva puta, u periodu od šest meseci, ili tri puta za godinu dana.

Najčešći uzročnici ovih infekcija, pre svega Escherichia coli, zatim Klebisella, Proteus, Pseudomonas, Enterobacter, a značajno ređe i bakterije poput Staphylococcus i Enterococcus. Nagla pojava simptoma kao što su bolno i učestalo mokrenje, hitni pozivi na mokrenje uz nemogućnosti zadržavanja urina, ili pojava krvi u urinu najčešće znači prisustvo urinarne infekcije, i to pre svega kod mlađih žena.

Za postavljenje dijagnoze, osim prisustva navedenih simptoma potrebna je i laboratorijska potvrda infekcije, koja podrazumeva analizu urina sa sedimentom urina, kao i urinokulturu sa ciljem otkrivanja izazivača i njegove osetljivosti na antibiotike. Ovako kompletan pregled omogućava adekvatno lečenje, kao i pravilan odabir antibiotika, samim tim i sprečavanje pojave rezistencije (otpornosti) bakterija na antibiotike.

Ko je u riziku od nastanka urinarne infekcije i zašto?

Već je pomenuto da je ovo bolest žena svih uzrasta. Međutim, kada govorimo o faktorima rizika za nastanak ponavljenih urinarnih infekcija oni se razlikuju kod žena pre i posle menopauze. Pre menopauze faktori rizika su seksualni odnosi, promene vaginalne bakterijske flore, i prisustvo urinarnih infekcija u detinjstvu, kao i podatak o ponavljanjanim infekcijama kod članova porodice i nasledna sklonost. A nakon menopauze osim seksualnih odnosa, faktor rizika je i vaginalna atrofija koja dovodi do promena u sastavu bakterijske flore, kao i povećena pojava inkontinencije urina (nevoljno oticanje urina). Dodatni faktori rizika su i spad mokraćne bešike i neadekvatno pražnjenje mokraćne bešike.

Zašto se kod nekih žena Ešerihija stalno ponavlja ?

Kod određenog broja žena postoji genetska predispozicija za nastanak ponavljanih urinarnih infekcija. U tim slučajevima postoji snažnije vezivanje bakterija, pre svega Ešerihije, za sluznicu vagine i mokraćne bešike, čime je olakšano izazivanje infekcije. Ponavljanje urinarnih infekcija kod žena se takođe dovodi u vezu sa brojem seksualnih partnera, hormonskim statusom, kao i prethodnom upotrebom antibiotika.

Šta je „Honeymoon cistitis“?

„Honeymoon cistitis“ ili cistitis medenog meseca je izraz koji se koristi za pojavu bakterijske upale mokraćne bešike koja se javlja nakon seksualnog odnosa. Simptomi i znaci ove vrste cistitisa se ne razlikuju od upala mokraćne bešike koje nastaju na drugi način. Iako se tradicionalno vezuje za žene mlađe životne dobi, sve češće se javlja i kod žena nakon pedesete godine života, a  faktor rizika predstavljaju seksualni odnosi nakon duže vremenske pauze. Prilikom seksualnih odnosa dolazi do transporta bakterija iz genitalne regije, regije međice i okoline anusa do spoljašnjeg otvora mokraćne cevi kada te bakterije naseljavaju  urinarni trakt dovodeći do infekcije. Takođe, neadekvatna vlažnost vagine tokom seksualnog odnosa može dovesti do oštećenja njene sluznice, čime ona postaje podložnija za rast i razvoj bakterija.

Koji je najbolji pristup lečenju urinarne infekcije?

Kao što je rečeno, prilikom pojave simptoma i znakova urinarne infekcije trebalo bi svaki put uraditi analizu urina i urinokulturu. U urinu se očekuje prisustvo leukocita uz značajan broj bakterija, dok se urinokulturom izoluje izazivač infekcije, nakon čega se antibiogram proverava njegova ostljivost na antibiotike. Lečenje ponavljanih nekomplikovanih infekcija bešike najčešće zahteva kratkotrajnu primenu antibiotika prve linije (nitrofurantoin, trimetoprim-sulfametoksazol, fosfomicin), dok se primena drugih antibiotika generalno ne preporučuje zbog razvoja otpornosti bakterija i neželjenih efekata antibiotske terapije, osim kada za to postoji jasno definisana indikacija. U određenim slučajevima može se razmotriti dugoročna, kontinuirana ili periodična primena antibiotika, u dozama manjim od terapijskih, sa ciljem sprečavanja pojave infekcija. Poslednjih nekoliko godina biljni preparati zauzimaju važnu ulogu u tretmanu urinarnih infekcija.

Koja je uloga i značaj biljnih preparata kod urinarnih infekcija i kada se daju?

U cilju smanjenja nastanka daljeg porasta rezistancije (otpornosti) bakterija na antibiotike, postoji povećanje interesa naučne zajednice za ispitivanje alternativnih načina za smanjenje mogućnosti nastanka ponavljanih urinarnih infekcija. Dosadašnja instraživanja su ukazala da upotreba biljnih preparata, ima ulogu u sprečavanju ponavljanih infekcija urinarnog trakta, a da u kombinaciji sa antibioticima ubrzava eliminaciju Ešerihije i doprinosi bržem ozdravljenju, bez povećanja neželjenih dejstava.

Osim biljnih preparata, ženama sa ponavljanim urinarnim infekcijama se preporučuje adekvatan i povećan unos tečnosti, pražnjenje mokraćne bešike pre i posle seksualnog odnosa, izbegavanje upotrebe spermicidnih sredstava i dijafragme kao metoda kontracepcije. Dodatno se savetuje izbegavanje upotrebe iritativnih sredstava u ličnoj higijeni, nošenje pamučnog veša i brisanje nakon mokrenja od napred ka pozadi.

Tekst je preuzet sa sledećeg sajta: https://naturoplex.com/2022/06/09/kako-pobediti-urinarne-infekcije/