Probiotici u službi mentalnog zdravlja

Istraživači već preko 100 godina ispituju kako bakterije koje žive u nama utiču na naše fizičko zdravlje, i u tom kontekstu su razvijeni razni probiotski sojevi – žive bakterijske kulture koje imaju pozitivan efekat na zdravlje domaćina. Međutim, šta je sa našim mentalnim zdravljem i da li ovi probitoci mogu imati pozitivan uticaj u ovom domenu?

“Psihobiotici”

Već nekoliko godina unazad probitoci se sve više povezuju i sa određenim neurološkim poremećajima, naročito sa depresijom, ali i autizmom i nekim neurodegenerativnim bolestima, kao što je Parkinsonova bolest. Osnov za ova istraživanja je povratna sprega činjenice da naš mozak ima snažan uticaj na naš stomak – a da li onda naš stomak može delovati na naš mozak?

Sigurno ste i vi već doživeli da kada pomislite na nešto stresno, kada ste nervozni, pod tremom ili u neprijatnoj situaciji na poslovnom i/ili privatnom planu, osetite i senzacije u stomaku (bolove, grčeve,dijareju, nadimanje). Na isti način naučnici istražuju mogućnost da delovanjem na naš stomak preko probiotika, delujemo i na naš mozak na određeni način. Tako su ti probiotici dobili kolokvijalni naziv “psihobiotici”.

Istraživanja i dokazi

Iako su istraživanja još u ranoj fazi, jedno od najvažnijih rađeno je 2004. godine u Japanu gde su naučnici dokazali da miševi koji su od rođenja živeli u sterilnom okruženju lučili dva puta više hormona stresa kada su se uznemirili, u odnosnu na miševe koji su rasli pod normalnim uslovima. Nakon toga su engleski naučnici presadili bakterije miševa koji su bili depresivni, i izazvali su depresiju kod novih domaćina, odnosno dokazali da se prenosom bakterija creva prenosi se i ponašanje. Američki istraživači čak tvrde da postoji veza između crevnih bakterija i motoričkih poremećaja kao što je Parkinsonova bolest.

Pozitivan efekat na mentalno zdravlje

Na osnovi ovih istraživanja fokus je pomeren na ljude, naročito na pacijente sa depresijom gde je dokazano da oni imaju znatno manje raznovrsnu mikrobiotu creva u odnosu na osobe koji nemaju ovaj poremećaj. Po tvrdnjama naučnika na razvoj depresije utiču i loše navike u ishrani, kao što je unošenje manje vlakana. Zato se danas u stručnim krugovima se sve više razmatra primena nekoliko različitih sojeva probiotskih sojeva koji mogu imati pozitivan efekat na mentalno zdravlje naročito kod pacijenata sa depresijom. Cilj ovakve terapije jeste da se preko povratne sprege creva – mozak stvori adekvatno okruženje u crevima za metabolizam prekursora za stvaranje hormona sreće, kao što su serotonin i dopamin.

Istraživanja se nastavljaju, ali nekoliko značajnih poruka već nose:

– Naše životne navike i stil utiču i na naš mozak i na creva

– Povratna sprega između mozga i creva postoji – jedno deluje na drugo

– Probiotici su snažni saveznici koji pozitivno utiču na naše bakterije u crevima, a preko njih (možda) i na naše mentalne funkcije.